Asystent osoby niepełnosprawnej pomaga w rehabilitacji osobie niepełnosprawnej, doradza w zakresie usług medycznych, w życiu codziennym. Ułatwia kontakty społeczne, umożliwia korzystanie z usług kulturalnych, rekreacji i integracji ze środowiskiem, diagnozuje warunki życia i dąży do usuwania wszelkiego typu barier psychologicznych, społecznych, architektonicznych, komunikacyjnych.

Jego zadaniem jest też pobudzanie aktywności osoby niepełnosprawnej oraz jej rodziny w celu zaspokojenia potrzeb biologicznych, psychicznych i społecznych a także planowanie, kontrolowanie i ocena indywidualnego programu pomocy osobie niepełnosprawnej.

Celem głównym działań zawodowych asystenta jest systematyczne wspieranie w kształceniu samodzielności i wzmacnianie wiary osoby niepełnosprawnej we własne możliwości.

Zakres działań zawodowych asystenta wymaga posiadania określonych cech osobowych, przede wszystkim empatii i komunikatywności oraz kreatywności, konsekwencji i umiejętności współpracy. Niezbędne są też zdolności negocjowania pomocy i wsparcia ze strony środowiska społecznego, organizacji i instytucji działających na rzecz osób niepełnosprawnych..

Miejsca pracy dla asystenta osoby niepełnosprawnej można znaleźć przede wszystkim w domach pomocy społecznej, ośrodkach spokojnej starości, ośrodkach rehabilitacyjnych, a także w jednostkach samorządowych. Coraz częściej pojawiają się ogłoszenia osób prywatnych, które potrzebują pomocy ze względu na swoją chorobę czy wiek. Polacy chętnie wyjeżdżają za granicę, aby pracować tam jako asystenci osób niepełnosprawnych bądź starszych. Wówczas wymagana jest podstawowa znajomość języka obcego.